Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın yeni Doğum Yardımı Yönetmeliği, 1 Ocak 2025'ten itibaren yürürlüğe girdi. Yönetmelik, doğum yardımı başvurularına ilişkin usul ve esasları yeniden düzenliyor. Yeni düzenlemeyle, 1 Ocak 2025 tarihinden sonra doğan çocuklar için doğum yardımı almak isteyen ailelerin, belirli şartları sağlamaları gerekiyor. Bu şartlar arasında annenin, babanın veya her ikisinin de Türk vatandaşı olması, ailenin Türkiye'de ikamet etmesi ve başvurunun ilgili mercilere usulüne uygun olarak yapılması yer alıyor. Başvurular, Çocuk Kimlik Paylaşımı Sistemi'ne (KPS) kayıt işleminin ardından yapılabiliyor. Ayrıca, doğum yardımı başvurusunun, çocuğun sağ olması kaydıyla, ilk çocuk için doğum tarihinden itibaren 12 ay içinde, diğer çocuklar içinse 5 yaşını doldurmadan önce yapılması gerekiyor. Başvuru süreci tamamen online sistem üzerinden yürütülüyor.

Doğum Yardımı Başvuru Şartları

Doğum yardımı başvuruları, anne Türk vatandaşı ve hayatta ise anne tarafından, anne adına baba tarafından yapılıyor. Annenin Türk vatandaşı olmaması veya vefat etmesi durumunda, ya da Bakanlıkça belirlenecek zorunlu hallerde başvuru, Türk vatandaşı baba veya çocuğun kanuni temsilcisi tarafından gerçekleştiriliyor. Anne ve babanın her ikisinin de vefatı durumunda ise başvuru, çocuğun kanuni temsilcisi tarafından yapılıyor. Başvuruda, anne, baba ve çocukların T.C. Kimlik Numaraları, doğruluk beyanı ve Bakanlıkça istenen diğer bilgiler gerekiyor. Evlat edinilen çocukların varlığı durumunda ise, ilgili bilgi ve belgeler de eklenmeli. Başvurular sistem üzerinden en geç 15 gün içinde sonuçlandırılıyor. Bakanlığın, fiziki belge incelemesi ve yerinde araştırma yapması gereken durumlarda düzenleme yapma yetkisi bulunuyor.

Doğum Yardımı Miktarları

Doğum yardımı miktarı, annenin daha önce sağ olarak doğum yaptığı çocuk sayısına göre değişiyor. Türk vatandaşı olmayan annenin, Türk vatandaşı olmayan babadan olan çocukları değerlendirmeye alınmıyor. Evlat edinilen çocuklar ise çocuk sayısına dahil ediliyor ve evlat edinilme tarihi esas alınıyor. Çocuk sayısının belirlenmesinde, 1 Ocak 2025'ten önce doğmuş çocuklar da hesaba katılıyor. Birinci çocuk için tek seferlik 5000 TL, ikinci çocuk için başvuru ayından itibaren 5 yaşına kadar aylık 1500 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar içinse başvuru ayından itibaren 5 yaşına kadar aylık 5000 TL doğum yardımı ödeniyor. Bu yardım, hiçbir vergi ve kesintiye tabi değil.

Haksız Alım ve Başvuru Süreci

Doğum yardımı ödemesinin yapılmasını ya da sürdürülmesini engelleyen bir durum ortaya çıkması halinde, hak sahibinin bu durumu bir ay içinde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına veya ilgili il müdürlüğüne bildirmesi gerekiyor. Haksız şekilde doğum yardımı alanlardan, yapılan ödemenin faiziyle birlikte geri alınacak. Gerçeğe aykırı belge düzenleyen ve kullanan kişiler hakkında ise yasal işlem başlatılacak. Eski Doğum Yardımı Yönetmeliği'nin yürürlükten kalktığı ve 1 Ocak 2025'ten önce doğan çocuklar için 1 Haziran 2025'e kadar başvuru yapılabileceği belirtiliyor. Sistem üzerinden onaylanan doğum yardımı, başvurunun yapıldığı ay itibariyle ödeniyor.